Nieuws
College van B&W houdt vast aan nascheiden van PMD-afval
Gemeente Harderwijk wil huishoudelijk afval zo goedkoop, duurzaam en efficiënt mogelijk inzamelen en verwerken. Of het met die uitgangspunten slimmer is om PMD-afval vooraf of achteraf te scheiden, is de afgelopen periode op diverse manieren onderzocht. Onder andere via de PMD-pilot. Op basis van alle verzamelde gegevens, kennis en ervaringen, adviseert het college van B&W de gemeenteraad om vast te houden aan het huidige systeem van nascheiding. Dat betekent dat in Harderwijk en Hierden PMD-afval blijvend bij het restafval mag en achteraf bij de afvalverwerker wordt gescheiden en gerecycled.
“Met alle feiten en cijfers die nu op tafel liggen, kunnen we niet anders dan concluderen dat nascheiding van PMD zowel kostentechnisch als op duurzaamheidsniveau het beste resultaat oplevert”, verklaart wethouder Enklaar (VANG) het advies.
De PMD-pilot liep van juni 2023 tot 22 december 2023. De pilot werd opgezet om te onderzoeken of bronscheiding van PMD een effectief alternatief is voor het bestaande nascheidingsmodel. Inwoners konden hun PMD-afval in deze periode inleveren bij openbare PMD-containers bij diverse winkelcentra in Harderwijk en het dorpshuis in Hierden. Het einddoel: verminderen van de hoeveelheid restafval en verhogen van de hoeveelheid recyclebare PMD. Tijdens de PMD-pilot zijn drie onderzoeksvragen gesteld en beantwoord. Namelijk;
- De hoeveelheid ingezamelde PMD uit de openbare, bovengrondse PMD-containers;
- De kwaliteit van het ingezamelde PMD uit de openbare, bovengrondse PMD-containers;
- De mening van inwoners over het scheiden van PMD (d.m.v. enquêtes).
Conclusie
De conclusie uit de pilot is dat het voor gemeente Harderwijk lastig is om de doelstellingen op het gebied van duurzaamheid, efficiency en kosten te behalen met brongescheiden PMD-inzameling. Uit de PMD-pilot is gebleken dat de hoeveelheid apart ingezameld PMD in Harderwijk (10 kg per inwoner) achterblijft ten opzichte van vergelijkbare bronscheidingsgemeenten (28 kg per inwoner). Slechts 36% van het PMD werd dus brongescheiden ingezameld.
De kwaliteit van het apart ingezamelde PMD-afval kwam redelijk overeen met vergelijkbare bronscheidingsgemeenten: het vervuilingspercentage was 27%. Echter, binnen een bronscheidingsmodel wordt PMD met meer dan 15% vervuiling afgekeurd en verbrand als restafval, wat leidt tot hoge (extra) verwerkingskosten van meer dan €200 per ton. Afkeur betekent ook dat er geen inzamelvergoedingen worden verstrekt. Extra kosten en minder opbrengsten, dus een dubbel verlies.
Uit de gehouden enquête onder inwoners een verschil blijkt tussen de intenties (wat zeg ik) en het feitelijke scheidingsgedrag (wat doe ik). Meer inwoners gaven aan wel te willen voorscheiden dan de feitelijke resultaten uit de pilot lieten zien. Er werd veel minder PMD apart ingezameld dan je op basis van de enquête-antwoorden zou verwachten.
Andere afvalstromen beter scheiden
Naast deze conclusie speelt mee dat bij het bronscheidingsmodel al het restafval direct naar de afvalverbrandingsinstallatie gaat. In het huidige nascheidingsmodel filtert de afvalverwerker - naast PMD - ook nog ander afval uit het restafval. Dit is nodig omdat men helaas ook dit soort afval bij het restafval gooit, terwijl dat niet hoort. Deze extra scheiding verdwijnt bij bronscheiding. Dit zou bij de keuze voor bronscheiding betekenen dat er per inwoner 44 kg restafval éxtra wordt verbrand. Naast dat er in deze 44 kg nog veel (her)bruikbare en daarmee waardevolle grondstoffen zitten, betekent dit een extra kostenpost van € 190.000,-. Deze kosten worden doorbelast in de afvalstoffenheffing. Bovendien zullen die kosten in de toekomst alleen maar oplopen, onder andere door een hogere verbrandingsbelasting en invoering van een CO2-heffing in 2027.
Onderzoek invoering Diftar Gewicht
Het college van B&W kijkt echter ook verder dan alleen PMD. Daarom adviseert ze ook om een onderzoek in te stellen naar de effecten van het invoeren van Diftar Gewicht (een variabel tarief per kilo restafval, in plaats van per lediging).
In vergelijkbare nascheidingsgemeenten blijkt dat de invoering van Diftar Gewicht leidt tot een extra verlaging van het aantal kilo‘s restafval per inwoner. Harderwijk hanteert sinds de invoering van Diftar het Volume/frequentiemodel. Dat betekent dat huishoudens betalen voor het aantal keer dat ze een zak restafval weggooien of de grijze container aan de weg zetten. Enklaar: ‘Dat leverde sinds de invoering al een flinke verlaging van het aantal kg restafval per inwoner op. Daar mogen we allemaal trots op zijn. Maar om het nog verder te verlagen, kan het helpen als we niet per keer betalen, maar per kilo restafval. Op basis van gewicht dus.’ Er zal daarom in samenwerking met Omrin een onderzoek gestart worden naar de toepassing van Diftar Gewicht voor de gemeente Harderwijk. ‘Hopelijk kunnen we daarmee goed scheidingsgedrag extra stimuleren, het aantal kilo’s restafval verder verlagen en zo de kosten voor afvalverwerking onder controle houden’, besluit de wethouder.
Meer informatie?
- Download het volledige PMD-adviesrapport (pdf, 2 MB).
- Download het rapport evaluatie PMD-pilot (pdf, 12 MB).
Dit zijn de resultaten van de PMD-pilot, gemeten tot en met 7 januari 2024. Deze gegevens zijn gebaseerd op de ingevulde vragenlijsten (online en via straatenquêtes) en sorteeranalyses van het opgehaalde PMD-afval via de openbare containers.
Enquêteresultaten:
- 5.157 inwoners hebben hun mening gegeven. Ook jouw mening telt! Klik hierom de vragenlijst in te vullen.
- 88% was van plan de tijdelijke PMD-containers tijdens de pilot te gebruiken.
- 51% scheidde PMD al vóór de start van de pilot.
- 97% is bekend met de PMD-pilot.
- 71% kiest voor apart inzamelen als het voor de afvalkosten niet uitmaakt of PMD apart of via het restafval ingezameld wordt.
Opgehaald PMD-afval per maand:
- Juli: 70 ton
- Augustus: 41 ton
- September: 43 ton
- Oktober: 51 ton
- November: 44 ton
- December: 34 ton
Hoeveel procent afval zat er in de PMD-containers dat géén PMD bleek te zijn?
- Vervuiling juli: 30%
- Vervuiling augustus: 16%
- Vervuiling september: 17%
- Vervuiling oktober: 18%
- Vervuiling november: 13%
- Vervuiling december: 24%
In de eerste helft van 2024 worden al deze resultaten van de pilot gecombineerd met al bekende data en kennis. Daarna volgt een uitgebreide analyse. De verwachting is dat de gemeenteraad uiterlijk rond de zomer 2024 de definitieve analyse en aanbevelingen ontvangt.
Na bijna zes maanden kwam er op vrijdag 22 december 2023 een einde aan de proef met het apart inzamelen van PMD-afval in openbare containers. Inwoners van Harderwijk en Hierden konden tijdens de proefperiode hun plastic, metalen verpakkingen en lege drinkpakken (PMD) op acht verschillende plekken in de gemeente inleveren. Het PMD-inzamelpunt op het milieupark (Daltonstraat) blijft als enige na de pilot geopend voor het wegbrengen van PMD-afval. PMD kan daarnaast, net als voorheen, weer gewoon bij het restafval.
Hier staat de terugkoppeling van de gemeten resultaten van de gehele pilot. Denk hierbij o.a. aan het totaal aantal kilo’s apart ingezameld PMD, informatie over de kwaliteit ervan, het aantal ingevulde vragenlijsten en de uitkomsten daarvan.
We houden inwoners zo goed mogelijk op de hoogte van de laatste stand van zaken. Op deze pagina leest u het laatste nieuws over de PMD-pilot.
Na bijna zes maanden komt er op vrijdag 22 december een einde aan de proef met het apart inzamelen van PMD-afval in openbare containers. Inwoners van Harderwijk en Hierden konden tijdens de proefperiode hun plastic, metalen verpakkingen en lege drinkpakken (PMD) op acht verschillende plekken in de gemeente inleveren. De openbare PMD containers bij de winkelcentra zijn tot en met donderdag 21 december te gebruiken. Op vrijdag 22 december worden ze verwijderd. Ook op het milieupark (Daltonstraat) is een PMD-inzamelpunt. Deze locatie blijft als enige na de pilot geopend voor het wegbrengen van PMD-afval. PMD kan daarnaast, net als voorheen, weer gewoon bij het restafval.
Met de PMD-pilot loste het college de belofte uit het Collegeprogramma 2022-2026 in, namelijk dat er een proef met het inzamelen van PMD-afval uitgevoerd wordt. Wethouder Edwin Enklaar: “De pilot moet inzicht geven in hoe de inwoners van Harderwijk en Hierden het liefst omgaan met het scheiden van plastic afval. En daarnaast kijken we naar de hoeveelheid én kwaliteit van het ingezamelde PMD.”
Terug naar normaal
Op dit moment is onze gemeente een nascheidingsgemeente. Dat betekent dat PMD en restafval na inzameling bij de afvalverwerker worden gescheiden. Dat gebeurt met geavanceerde nascheidingsmachines. Tijdens de pilot kijken we op basis van sorteeranalyses naar de kwaliteit van het, via de openbare containers ingezamelde, PMD. Dus: hoe zuiver scheiden de inwoners hun afval zelf? Is dat goed genoeg voor een bronscheidingssysteem, of past het huidige nascheidingsmodel het beste bij Harderwijk?
Meten is weten
Tijdens de pilot zijn verschillende metingen gedaan. Naast de kwaliteit van het apart ingezamelde PMD is ook de hoeveelheid apart ingezameld PMD bijgehouden. Op deze manier kan berekend worden hoeveel van het totaal aan PMD apart ingezameld is tijdens de pilot in vergelijking met voorgaande periodes zonder PMD pilot.
Daarnaast was een belangrijk doel van de pilot om te bepalen waar de inwoners van Harderwijk en Hierden hun voorkeur aan geven: zelf vooraf scheiden (bronscheiding) of nascheiden via de afvalverwerker. Dat wordt o.a. geïnventariseerd door middel van online enquêtes en fysieke enquêtes op straat. De uitkomsten van de verschillende metingen gebruikt de gemeente om uiteindelijk passende keuzes te maken voor de afvalinzameling in Harderwijk en Hierden, in de volle breedte, vanaf 2026.
De online enquête is nog tot en met 7 januari in te vullen. Wethouder Edwin Enklaar: “We roepen mensen nog steeds op om hun mening over de pilot te geven. Hoe meer mensen de vragenlijst invullen, hoe representatiever het beeld is dat we krijgen. Alle informatie samen helpt de gemeente om te kiezen voor het beste scheidingsmodel voor gemeente Harderwijk.”
Resultaten en evaluatie
In januari volgt een terugkoppeling van de gemeten resultaten van de gehele pilot. Denk hierbij o.a. aan het totaal aantal kilo’s apart ingezameld PMD, informatie over de kwaliteit ervan, het aantal ingevulde vragenlijsten en de uitkomsten daarvan. In de eerste helft van 2024 worden alle resultaten van de pilot gecombineerd met al bekende data en kennis. Daarna volgt een uitgebreide analyse. De verwachting is dat de gemeenteraad uiterlijk rond de zomer 2024 de definitieve analyse en aanbevelingen ontvangt.
Minder restafval door goed te scheiden
In elk huis ontstaat afval. Daar ontkomt niemand aan. Toch moeten we nu en in de toekomst nadenken over hoe we het aantal kilo’s restafval verder kunnen terugbrengen. Afval goed scheiden en verwerken helpt daarbij. En afval bestaat uit meer dan alleen rest- en PMD-afval. Ook glas, papier, karton en GFT-afval scheiden zorgt voor minder kilo’s restafval. We doen dat al best goed in onze gemeente. In 2022 startten we met het Diftar-systeem. Sindsdien liep het aantal kilo’s fijn restafval per huishouden al flink terug: van 138 kilo naar 84 kilo. Een mooi resultaat!
Dit zijn de voorlopige resultaten van de PMD-pilot, gemeten tot en met 30 september 2023.
Enquêteresultaten:
- 1.357 inwoners hebben hun mening gegeven. Ook jouw mening telt! Klik hierom de vragenlijst in te vullen.
- 82% is van plan de tijdelijke PMD-containers tijdens de pilot te gebruiken.
- 52% scheidde PMD al vóór de start van de pilot.
- 67% kiest voor apart inzamelen als het voor de afvalkosten niet uitmaakt of PMD apart of via het restafval ingezameld wordt.
Opgehaald PMD-afval per maand:
- Juli: 70 ton
- Augustus: 41 ton
- September: 43 ton
Hoeveel procent afval zat er in de PMD-containers dat géén PMD bleek te zijn?
- Vervuiling juli: 30%
- Vervuiling augustus: 16%
- Vervuiling september: 17%
Op zaterdag 1 juli 2023 gaat de PMD-pilot van start. U kunt dan 6 maanden lang gratis plastic en metalen verpakkingen en lege drinkpakken (PMD) inleveren. Inwoners kunnen hiervoor terecht op 8 extra locaties vlakbij winkelcentra en/of supermarkten en het dorpshuis in Hierden. De pilot is een proef en daarom tijdelijk. Hij stopt op 22 december 2023. De 8 extra containers worden op dat moment weer verwijderd.
Geef uw mening!
De proef moet inzicht geven in hoe de inwoners van Harderwijk en Hierden het liefst omgaan met het scheiden van PMD-afval. Wilt u dat zelf vooraf scheiden (bronscheiding), of laat u het scheiden liever over aan de afvalverwerker (nascheiding)? De keuze is aan u. Daarom horen we graag uw mening. Dat kan door online onze vragenlijst in te vullen via www.afvalharderwijk.nl/vragenlijst. Ook nemen we op meerdere momenten straatenquêtes af bij de containerlocaties. Alle informatie helpt ons om te kiezen voor het beste scheidingsmodel voor Harderwijk en Hierden.
De containerlocaties
- Dorpshuis Hierden
- Plan Frankrijk, Jannevroupad (parkeerplaats tegenover OBS Het Talent)
- Winkelcentrum Stadsdennen, P.C. Hooftplein
- Winkelcentrum Tweelingstad, Nassaulaan
- Winkelcentrum Drielanden, Tonselsedreef
- Winkelcentrum Stadsweiden, Achterste Wei (achter de Jumbo)
- Friese Gracht, Selhorsthof (parkeerplaats bij de AH)
- Winkelcentrum Zeebuurt, Knardijk (Lidl/Dirk van den Broek)
De containers zijn zoveel mogelijk geplaatst bij al bestaande openbare containers voor bijvoorbeeld GFT, glas en textiel.
Meer informatie
Meer informatie over de pilot, wat er wel/niet in de containers mag en veelgestelde vragen vindt u op deze site. Houd ook de social media-kanalen van gemeente Harderwijk in de gaten voor meer informatie.